LEPPERS.COM
Home
Naam
Volgens hans Heestermans is dat goed mogelijk
Leids Dialect
Lepper
LEIDEN - Ik werk al 33 jaar aan het grote Woordenboek der Nederlandsche Taal. In mijn
vrije tijd was ik, in diezelfde periode, ook nog 20 jaar lang hoofdredacteur van de Dikke
Van Dale. Daarvóór studeerde ik Nederlandse taalkunde. Ik hou me dus, alles bij elkaar
genomen, al zo'n 40 jaar met de taal bezig.
Vooral met wat ik graag 'de onderkant van de taal' noem: ongebruikelijke woorden,
scheldwoorden, erotische woorden, dialectwoorden. Ze fascineren me omdat er zoveel
woorden bij zitten die onduidelijk zijn van vorm, betekenis en herkomst. Ze maken me ervan
bewust hoe weinig ik, na al die jaren, weet van de taal. Dat stemt je deemoedig en volgens
mijn gelieven kan ik best een beetje deemoedigheid gebruiken.
Een paar weken geleden schreef ik over het scheldwoord Lepper. Het was mij volstrekt
onbekend wat het woord betekende en hoe het woord was ontstaan. Er bestaat een
werkwoord leppen “Met kleine teugjes drinken”. Dat wist ik, maar het verband met het
scheldwoord zag ik niet direct.
Lepper zou ook een leidse uitspraak van Leiperd kunnen zijn, meende ik. De echte
oplossing is echter veel eenvoudiger. En eenvoud is het kenmerk van het ware. Zoals u
weet schelden we in nederland vooral met ziekten. Denk maar aan teringlijer en de
kankenlijer.
In Duitsland maken ze voor de scheldwoorden gebruik van het achterwerk; Arschloch en
in de Angelsaksische gebieden is het gefuck niet van de lucht.
Goed als je weet dat wij met ziektes schelden en als je weet dat het Leids nogal wat
woorden heeft uit het Vlaams en het Frans en als je weet dat het Franse woord voor lepra
Lépre is, dan moet je toch tot de conclusie komen dat het Leidse Lepper een verbastering
is van het Franse Lépre. Misschien is het woord meegenomen door de Franse refugés
eind 16e eeuw, begin 17e eeuw. Of misschien is het hier gekomen met de Vlaamse
vluchtelingen:
In het Vlaamse dialectwoordenboek van L.Maerevoet staat Lepper in elk geval als
scheldwoord vermeld.
Maar ik weet nog steeds niet wat het betekent! (Heb hem gemaild over de naam met
mogelijke betekenissen, hoewel hij best gelijk kan hebben wat het leidsche dialect betreft).